Trong quá trình xử lý nước thải, các đơn vị thường đối mặt với nhiều thách thức như lưu lượng nước thải biến động, thành phần ô nhiễm phức tạp, hay hệ thống xuống cấp sau thời gian vận hành. Để khắc phục, cần áp dụng các giải pháp kỹ thuật phù hợp như tối ưu quy trình xử lý, nâng cấp thiết bị, tích hợp công nghệ mới và kiểm soát vận hành chặt chẽ. Việc lựa chọn giải pháp đúng đắn không chỉ đảm bảo hiệu quả xử lý mà còn giúp tiết kiệm chi phí, đáp ứng quy chuẩn môi trường hiện hành.
1. Những thách thức khi vận hành HTXLNT
Dưới đây là một số thách thức trong quá trình vận hành hệ thống xử lý nước thải:
- Thiết bị hư hỏng, xuống cấp: Máy bơm, máy thổi khí, cảm biến hoạt động không ổn định, gây ảnh hưởng đến quá trình xử lý. Thiếu vật tư dự phòng, không có kế hoạch bảo trì định kỳ.
- Bùn hoạt tính phát triển bất thường: Hiện tượng bùn nổi, bùn vón cục, hoặc bùn không kết bông. Gây khó khăn trong lắng và làm tăng TSS trong nước sau xử lý.
- Hệ thống tự động hóa kém hiệu quả: Tủ điện điều khiển lỗi, sensor báo sai hoặc không còn hiệu chuẩn. Quá trình vận hành phụ thuộc vào thao tác thủ công, thiếu tính ổn định.
- Thiếu hệ thống giám sát: Mặc dù trường hợp xả thải diễn ra thường xuyên nhưng việc giám sát và quản lý thường rất khó khăn vì thiếu hệ thống giám sát hiệu quả. Thiếu nguồn vốn mà việc nâng cấp cơ sở xử lý trở nên kém hơn. Đối với việc xây dựng HTXLNT thì người dân có mức thu nhập thấp không đủ khả năng chi trả cho hệ thống xử lý tại chỗ.
- Nguồn điện không ổn định: Nguồn điện không ổn định hoặc thiếu nguồn cung cấp điện cũng cản trở quy trình xử lý nước thải. Nhiều nhà máy XLNT không thể hoạt động bình thường vì hệ thống cấp điện không đảm bảo.
- Công nghệ xử lý không phù hợp với tính chất nước thải: Đây cũng là thách thức khi vận hành hệ thống XLNT. Nhiều khu vực không có công nghệ phù hợp để loại bỏ hết chất ô nhiễm ra khỏi nước thải công nghiệp vì thiếu thông tin và kinh nghiệm sẵn có.
- Đội ngũ vận hành thiếu chuyên môn hoặc chưa được đào tạo bài bản: Không nắm được quy trình công nghệ, không nhận diện được sự cố. Dẫn đến thao tác sai kỹ thuật, gây ảnh hưởng đến toàn hệ thống.
- Thiếu hồ sơ theo dõi, nhật ký vận hành đầy đủ: Gây khó khăn trong việc đánh giá hiệu quả hệ thống và xử lý sự cố. Không đủ điều kiện để phục vụ công tác thanh kiểm tra môi trường.
- Không có quy trình bảo trì, bảo dưỡng định kỳ: Hệ thống dễ bị hao mòn, mất hiệu quả xử lý, dễ hư hỏng đột ngột. Tăng chi phí sửa chữa, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
2. Các giải pháp xử lý nước thải hiệu quả hơn
Dưới đây là một số giải pháp nhằm khắc phục những khó khăn, thách thức trong quá trình xử lý nước thải:
- Kiểm soát lưu lượng nước thải đầu vào: Kiểm soát lưu lượng và tải lượng ô nhiễm đầu vào, tránh sốc tải đột ngột gây quá tải hệ thống. Lắp đặt bể tách dầu/mỡ, song chắn rác, và bể điều hòa trước hệ thống chính.
- Kiểm soát và ổn định chất lượng bùn: Duy trì tuổi bùn và mật độ bùn thích hợp để đảm bảo hiệu suất xử lý. Kiểm tra thường xuyên khả năng lắng bùn (SVI), tránh hiện tượng bùn nổi, bùn trương nở. Có kế hoạch hút bùn định kỳ, tránh tồn đọng lâu ngày gây mùi và ảnh hưởng đến hệ thống.
- Nâng cấp công nghệ và thiết bị xử lý: Áp dụng công nghệ sinh học tiên tiến như MBR (Màng lọc sinh học), SBR cải tiến, IFAS hoặc công nghệ AAO kết hợp khử N và P. Thay thế bơm định lượng, máy thổi khí, motor cũ bằng các thiết bị tiết kiệm điện và độ chính xác cao.
- Đào tạo, nâng cao năng lực vận hành: Đào tạo định kỳ cho nhân sự về kiến thức kỹ thuật, an toàn hóa chất và xử lý sự cố.
- Chú ý công tác bảo trì hệ thống định kỳ: Hệ thống XLNT cần được vận hành và bảo trì thường xuyên.
- Đảm bảo nguồn điện ổn định.
- Các giải pháp khác tùy vào đặc điểm của từng hệ thống xử lý nước thải.
Trên đây là một số thông tin về những thách thức và giải pháp trong quá trình vận hành hệ thống xử lý nước thải. Quý Doanh nghiệp có nhu cầu tư vấn – thiết kế hệ thống xử lý nước thải xin vui lòng liên hệ trực tiếp Zalo/ Hotline 0938.857.768 để được tư vấn thông tin cụ thể hơn.
