Xử lý chất thải nhà máy nhiệt điện

Trong quá trình hoạt động, nhà máy nhiệt điện thải ra môi trường một lượng chất thải bao gồm khí thải, nước thải và chất thải rắn. Trong nội dung dưới đây, chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu về các loại chất thải này và tham khảo một số cách xử lý chất thải nhà máy nhiệt điện.

Xử lý chất thải nhà máy nhiệt điện

1. Chất thải nhà máy nhiệt điện gồm những gì?

Các loại khí độc hại

Khi thế giới đang phụ thuộc quá nhiều vào nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện (than đá, khí đốt tự nhiên, dầu mỏ), nguyên liệu từ thực vật, chất thải đô thị và công nghiệp. Các chất xuất hiện trong khí đốt bao gồm CO2, CO, SO2, NOx, PM, kim loại nặng.

Gần như tất cả sản phẩm phụ của quá trình đốt cháy đều tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người:

  • CO2 là khí gây ra hiệu ứng nhà kính.
  • SO2 gây hiện tượng mưa axit ảnh hưởng đến thực vật, động vật. Nó còn làm trầm trọng thêm các bệnh về hô hấp, tim, đặc biệt ở trẻ em và người già.
  • NOx tạo ozon tầng mặt đất gây kích ứng và làm tổn thương phổi.
  • PM là tác nhân gây ra bệnh hen suyễn, viêm phế quản mãn tính, viêm phổi.
  • Các kim loại nặng như thủy ngân lại rất nguy hiểm với sức khỏe con người và động vật.

Chất thải lỏng và chất thải rắn

  • Tro phát sinh từ việc đốt nhiên liệu rắn như than đá, sinh khối hay CTR đô thị chứa hạt lớn tích tụ ở đáy buồng đốt của lò hơi. Vì thế nhiều cơ sở xử lý khí thải lò hơi vừa khử khí thải vừa giảm nồng độ tro bụi.
  • Tro bay nhà máy nhiệt điện thường có kích thước nhỏ, nhẹ được thu thập trong thiết bị kiểm soát khí thải.
  • Tro chứa trong ao, khi không đảm bảo kỹ thuật những ao chứa bị vỡ gây thiệt hại và gây ô nhiễm ở hạ lưu. Vì thế nhiều nhà máy vận chuyển tro đến các bãi chôn lấp hoặc tái sử dụng làm khối bê tông hoặc nhựa đường.

Chất thải phóng xạ

  • Các nhà máy điện hạt nhân không tạo ra khí nhà kính, PM hay SO2, NOx mà phát sinh rác thải ở mức độ thấp.
  • Còn chất thải ở mức độ cao gồm nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng có nhiễm phóng xạ cao lưu giữ trong thùng chứa và phương tiện lưu trữ.

Chất thải phóng xạ

2. Cách các nhà máy nhiệt điện xử lý chất thải

Dưới đây là một số giải pháp xử lý khí thải và nức thải từ nhà máy nhiệt điện

Xử lý khí thải

Có nhiều cách để các nhà máy nhiệt điện giảm thiểu khí thải độc hại bao gồm việc thiết kế hệ thống để xử lý khí thải với thiết bị kiểm soát phát thải khác nhau. Nổi bật nhất là công nghệ lọc túi vải có tác dụng giữ lại hạt bụi. Thiết bị lọc tĩnh điện sử dụng tấm tích điện để tách hạt bụi ra khỏi khí thải và thiết bị xử lý kiểu ướt dùng dung dịch để khử bụi, khí độc hại.

Hoặc với những thiết bị ướt/khô trộn với vôi hoặc phun dung dịch vào khí cháy để giảm khí SO2. Quá trình đốt cháy tầng sôi cũng dẫn đến lượng khí thải SO2 thấp hơn. Còn các biện pháp kiểm soát khí NOx gồm chuyển đổi xúc tác hoặc không xúc tác chọn lọc trong giai đoạn đốt sau.

Ngoài ra, nhiều nhà máy cũng đốt than có hàm lượng lưu huỳnh thấp hoặc đốt dăm gỗ để giảm SO2. Tiền xử lý hoặc xử lý than làm giảm mức độ các hợp chất không mong muốn trong khí đốt.

Ví dụ sơ đồ công nghệ hệ thống xử lý khí thải lò hơi tại nhà máy nhiệt điện: Khí thải lò hơi > Thiết bị lọc bụi tĩnh điện > Hệ thống khử lưu huỳnh > Thiết bị quan trắc tự động, liên tục khí thải > Ống khói > Môi trường

Hệ thống xử lý khí thải

Xử lý nước thải

Các nhà máy điện sử dụng nguồn nước lớn được dùng để sản xuất điện thông qua việc chuyển đổi nước thành hơi nước ở áp suất cao để làm chuyển động tuabin.

Sau khi qua chu trình này, hơi nước được làm mát và ngưng tụ trở thành nước. Vì thế người ra thường ứng dụng chu trình khí hóa tích hợp (IGCC) chuyển đổi than thành khí tổng hợp khai thác nhiều năng lượng hơn. Điều này giúp thúc đẩy việc thu giữ và lưu trữ cacbon.

Ngoài ra, các nhà máy nhiệt điện còn gây hiện tượng làm suy giảm chất lượng nước vì các quá trình hoạt động của nhà máy làm thay đổi nhiệt độ nước xung quanh. Nguyên nhân là do các nhà máy sử dụng nước làm mát thiết bị.

Nguồn nước này sau đó đưa ngược trở lại môi trường ở nhiệt độ cao sẽ tác động đến sinh vật dưới nước như giảm nguồn oxy hòa tan và hệ sinh thái. Nhiều sinh vật, cá dưới nước có thể chết đột ngột vì bị sốc nhiệt, vượt quá giới hạn trao đổi chất của chúng.

Một số ví dụ về sơ đồ công nghệ xử lý nước thải nhà máy nhiệt điện: 

  • Đối với nước thải sinh hoạt: Nước thải sinh hoạt > Bể thu gom + Song chắn rác > Bể điều hòa > Bể sinh học hiếu khí > Bể lắng > Bể trung gian (bể khử trùng) > Bể lọc > Nguồn tiếp nhận.
  • Đối với nước thải nhiễm dầu: Nước thải nhiễm dầu > Bể thu hồi nước thải nhiễm dầu > Thiết bị lọc thô > Thiết bị lọc phân tách dầu ra khỏi nước > Hệ thống xử lý nước thải sản xuất.
  • Đối với nước thải sản xuất: Nước thải sản xuất > Bể chứa nước thải sản xuất > Bể điều chỉnh pH > Bể hòa trộn > Bể lắng nghiêng > Bể chứa nước sau lắng > Tháp lọc cacbon hoạt tính > Bể trung hòa > Bể chứa nước thải sau xử lý để tái sử dụng
  • Đối với nước thải xỉ: Nước thải xỉ > Bơm tống xỉ >Hồ thải xỉ > Trạm bơm nước ngược > Tuần hoàn lại hệ thống nước thải xỉ

Xử lý nước thải xỉ

Để tham khảo các thông tin khác về môi trường hoặc xử lý nước thải, các bạn có thể truy cập vào chuyên mục TIN TỨC tại website: congtyxulynuocthai.vn