Thiếu nước đang trở thành thực trạng chung của các ngành sản xuất công nghiệp vì dân số tăng, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu làm nguồn nước đang dần cạn kiệt. Nếu ngay từ bây giờ, doanh nghiệp bắt đầu áp dụng nhiều chiến lược giảm sử dụng nước trong sản xuất sẽ giúp bạn thích nghi tốt với các căng thẳng về tài nguyên nước.
1. Giảm sử dụng nước trong sản xuất nhiều lĩnh vực
Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc sẽ có khoảng 1,8 tỷ người sống trong vùng thiếu nước trầm trọng và 2/3 dân số thế giới sẽ phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nước vào năm 2025. Ở nước ta, việc khai thác và sử dụng tài nguyên nước chưa hợp lý, thiếu bền vững. Theo các số liệu thống kê, những lĩnh vực sử dụng tài nguyên nước nhiều nhất phải kể đến là: nông nghiệp, công nghiệp may mặc,… Dưới đây là một số giải pháp giảm sử dụng nước.
Đối với lĩnh vực nông nghiệp
- Thường xuyên kiểm tra đường ống dẫn nước: Chẳng hạn như xác định nước ngầm, nước mưa xâm nhập hoặc đường ống bị nứt vỡ làm rò rỉ nước. Việc kiểm tra các thiết bị sẽ giúp tiết kiệm nguồn nước sử dụng tối ưu.
- Sửa đổi hoặc lắp đặt thiết bị: Theo dõi và điều chỉnh thiết bị để giảm lưu lượng nước, thay thế thiết bị sử dụng nhiều nước.
- Tái sử dụng hoặc tái chế nước: Đây là cách giảm khối lượng nước thải từ các nhà máy. Cách tiếp cận này thường đi kèm với khoản đầu tư cao nhưng khoản tiết kiệm dài hạn mà nó mang lại khá lớn.
- Kết hợp phương pháp sinh học xử lý nước thải: Hiệu quả và kinh tế vì loại bỏ hết chất ô nhiễm hữu cơ từ chất thải của các ngành sản xuất. Với quy trình tự nhiên tạo ra khí sinh học đảm bảo dùng làm năng lượng cung cấp cho các hoạt động của nhà máy.
Đối với ngành sản xuất may mặc
Để giảm thiểu lượng nước dùng trong quá trình sản xuất, có thể tham khảo một số cách như sau:
- Ưu tiên sử dụng lò hơi có hiệu suất cao.
- Thu hồi nước ngưng của lò hơi để làm nước cấp.
- Sử dụng tháp làm mát có hệ thống báo động tràn nước.
- Thường xuyên kiểm tra hệ thống ống dẫn nước, tránh để ống nước bị rò rỉ gây ra tình trạng lãng phí nước.
- Tái sử dụng nước thải dệt may.
- Sử dụng vải sơi thân thiện với môi trường.
- Không chạy theo xu hướng thời trang nhanh.
Đối với ngành sản xuất điện
Dùng nguồn nước thay thế
- Nước mặt hay nước ngầm có thể tốn kém vì cần khối lượng lớn để phát điện. Các nguồn nước thay thế phải tương đối rẻ và luôn sẵn có.
- Nguồn nước sẵn có gồm nước thải đã qua xử lý, nước mưa, nước mặn, nước từ hoạt động khai thác. Cần xử lý nguồn nước đáp ứng các thông số kỹ thuật như xử lý nước thải.
- Ở một số địa điểm, chi phí nguồn nước ít bị suy thoái sẽ bù đắp cho chi phí bổ sung trong tiền xử lý.
Tăng cường tái sử dụng nước
- Để giảm tiêu thụ nước cần tăng cường tái sử dụng nước cho quá trình khác giúp các nhà máy điện muốn tăng sản lượng, đáp ứng những nơi khô cằn hoặc hạn hán.
- Nước tái sử dụng phải đảm bảo an toàn, ngăn ngừa đóng cặn và đáp ứng thông số làm mát tiêu chuẩn.
Đối với lĩnh vực sản xuất thép
Các chiến lược quản lý nước giúp nhà máy thép thu hồi, tái sử dụng, tái chế để tiết kiệm chi phí bằng cách giảm thiểu nhu cầu sử dụng nước và giảm lưu lượng xả thải. Dưới đây là một số chiến lược giảm sử dụng nước gồm:
- Cần tìm hiểu các công dụng chính của các nguồn nước sử dụng như nước làm mát, xử lý nước cấp lò hơi.
- Để tiết kiệm chi phí và tạo ra chất lượng nước dùng tái sử dụng cần ứng dụng công nghệ xử lý hóa – lý, bùn hoạt tính, công nghệ màng lọc (siêu lọc, thẩm thấu ngược).
- Chất lượng nước sẵn có: cần xem xét đến nguồn nước cần sử dụng. Xử lý nước thải kim loại nặng để tái sử dụng sẽ tiết kiệm chi phí hơn khi dùng nước thô.
- Hiệu quả năng lượng: nhà máy thép cần xác định năng lượng cần thiết trong việc tiêu thụ năng lượng, chi phí và tác động môi trường để mang lại lợi ích giảm sử dụng nước.
- Các yêu cầu pháp lý, quy định và an toàn: cần tuân thủ các quy định về lưu lượng xả thải, tiêu chuẩn chất lượng nước với kế hoạch quản lý hiệu quả nhưng vẫn cho phép cơ sở hoạt động với công suất trong sản xuất.
- Thường xuyên kiểm tra, bảo trì hoạt động của lò hơi, máy móc làm mát, hệ thống đường ống dẫn nước.
Đối với ngành giấy & bột giấy
Thường xuyên bảo trì thiết bị:
- Thường xuyên kiểm tra thiết bị phun nước vì khi tăng kích thước các lỗ cho phép nhiều nước đi qua với ít áp lực hơn.
- Đảm bảo cơ sở hạ tầng cũ được thay thế như đường ống, máy bơm, hệ thống XLNT, khả năng xử lý và giữ nước tránh thất thoát nước.
- Ưu tiên bảo dưỡng lò hơi và xử lý nước cấp.
Cần giảm thiểu và tái chế chất thải về chi phí:
- Các nhà máy sản xuất giấy đang tìm cách tái chế nước thải, hiệu quả xử lý tùy thuộc vào chất gây ô nhiễm.
- Nhiều cơ sở tiết kiệm nước bằng cách tái sử dụng nó trong nhiều chu kỳ mà không cần xử lý.
- Các công nghệ phổ biến thường dùng để XLNT trong tái chế gồm: lọc loại bỏ chất rắn; xử lý sinh học loại bỏ chất hữu cơ hòa tan hoặc phân tách chất thải để thu hồi dung môi công nghiệp.
Trên đây là một số giải pháp giúp giảm sử dụng nước trong một số lĩnh vực sản xuất. Mặc dù nước ta nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, mặc dù có nguồn tài nguyên nước dồi dào nhưng do ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu cùng với việc sử dụng lãng phí đã khiến nguồn tài nguyên quý giá này dần dần cạn kiệt. Vì vậy, mỗi tổ chức và cá nhân cần có nhận thức đúng về vai trò của nước và có giải pháp bảo vệ nguồn nước là nhiệm vụ cấp thiết.
