Nước thải y tế là một trong những nguồn ô nhiễm nguy hiểm do chứa nhiều chất độc hại, vi khuẩn, virus, hóa chất và dược phẩm. Nếu không được xử lý đúng cách, nước thải từ bệnh viện, phòng khám và cơ sở y tế có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường và sức khỏe con người.
1. Vì sao phải xử lý nước thải y tế?
Việc xử lý nước thải y tế là hết sức cần thiết đối với các bệnh viện, phòng khám, cơ sở y khoa, phòng xét nghiệm bởi những lý do như sau:
Bảo vệ sức khỏe con người
- Nước thải chứa nhiều vi khuẩn, virus, ký sinh trùng có thể gây bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, viêm gan, lao, cúm, thậm chí cả HIV.
- Hóa chất và dược phẩm trong nước thải có thể gây nhiễm độc cấp tính hoặc mãn tính nếu con người tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua nguồn nước.
Giảm thiểu ô nhiễm môi trường
- Ô nhiễm nguồn nước: Nếu nước thải không được xử lý, các chất độc hại như kim loại nặng, hóa chất kháng sinh có thể thấm vào nguồn nước ngầm, sông hồ, ảnh hưởng đến hệ sinh thái.
- Ô nhiễm đất: Dược phẩm, hóa chất từ nước thải có thể làm đất bị nhiễm độc, ảnh hưởng đến cây trồng và vật nuôi.
- Ô nhiễm không khí: Quá trình phân hủy sinh học các chất hữu cơ trong nước thải có thể tạo ra khí độc như H₂S, NH₃, gây ảnh hưởng đến chất lượng không khí.
Tuân thủ quy định pháp luật
- Nhiều quốc gia có quy định nghiêm ngặt về xử lý nước thải y tế
- Cơ sở y tế không xử lý nước thải đúng quy định có thể bị phạt nặng hoặc đình chỉ hoạt động.
Giảm nguy cơ kháng thuốc kháng sinh
- Nước thải y tế chứa lượng lớn kháng sinh, nếu thải trực tiếp ra môi trường có thể làm vi khuẩn phát triển khả năng kháng thuốc, gây khó khăn trong điều trị bệnh.
Bảo vệ đa dạng sinh học
Nhiều chất độc hại trong nước thải có thể giết chết sinh vật trong sông, hồ, làm mất cân bằng sinh thái.
2. Một số phương pháp XLNT y tế
Tùy vào lưu lượng và tính chất nước thải y tế tại mỗi cơ sở mà các đơn vị xử lý sẽ thiết kế công nghệ xử lý phù hợp. Một số công nghệ xử lý phổ biến hiện nay như:
2.1. Khử trùng nước thải
Khử bằng hóa chất (Clorin, NaOCl, Ozone)
- Dùng clorin (Cl₂), natri hypoclorit (NaOCl) hoặc ozone (O₃) để tiêu diệt vi khuẩn, virus, vi sinh vật gây bệnh.
- Ozone có khả năng oxy hóa mạnh hơn clorin, giúp loại bỏ mầm bệnh hiệu quả mà không để lại cặn hóa chất.
- Nhược điểm: Clorin có thể tạo ra các sản phẩm phụ độc hại như trihalomethane (THM).
Khử trùng bằng tia cực tím (UV)
- Sử dụng đèn UV để phá hủy DNA của vi sinh vật, khiến chúng không thể sinh sản hoặc gây bệnh.
- Không tạo ra sản phẩm phụ độc hại, thân thiện với môi trường.
2.2. Công nghệ sinh học
Áp dụng vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ và chất ô nhiễm trong nước thải.
- Aerotank: Bể sục khí giúp vi sinh vật hiếu khí phân hủy chất hữu cơ.
- SBR (Sequencing Batch Reactor): Xử lý theo từng mẻ, giúp tối ưu hiệu suất xử lý.
- MBBR (Moving Bed Biofilm Reactor): Dùng giá thể di động để tăng mật độ vi sinh vật, cải thiện hiệu quả xử lý.
- MBR (Membrane Bioreactor): Kết hợp vi sinh và màng lọc, giúp nước thải đầu ra đạt chất lượng cao.
2.3. Công nghệ hóa lý
Áp dụng để loại bỏ kim loại nặng, hóa chất, dược phẩm dư thừa.
- Keo tụ – tạo bông: Sử dụng hóa chất (PAC, phèn nhôm, FeCl₃) để kết tụ các hạt nhỏ thành bông lớn, giúp loại bỏ chất rắn lơ lửng.
- Tuyển nổi áp lực: Sử dụng khí nén để tạo bọt khí siêu nhỏ, giúp tách dầu mỡ, vi khuẩn, bùn ra khỏi nước.
- Hấp phụ bằng than hoạt tính: Than hoạt tính giúp hấp phụ hóa chất độc hại, khử màu, khử mùi trong nước thải y tế.
2.4. Công nghệ màng lọc tiên tiến Màng lọc UF, NF, RO
- UF (Ultrafiltration): Lọc vi khuẩn, virus, cặn bẩn kích thước nhỏ.
- NF (Nanofiltration): Giữ lại phần lớn ion, chất hữu cơ phân tử nhỏ.
- RO (Reverse Osmosis – Thẩm thấu ngược): Loại bỏ gần như toàn bộ vi khuẩn, virus, kim loại nặng, hóa chất độc hại.
3. Quy định về XLNT y tế
Một số quy định về xử lý nước thải y tế
- Mỗi bệnh viện, phòng khám, trạm y tế phải có hệ thống thu gom và xử lý nước thải đồng bộ. Hệ thống phải có chức năng tách riêng nước mưa và nước thải, phải có nắp đậy kín.
- Những khu vực đã có hệ thống xử lý nước thải trước đó nhưng bị hỏng hóc hoặc không hoạt động bắt buộc phải duy tu và nâng cấp để đạt chuẩn môi trường hiện hành.
- Các bệnh viện xây mới bắt buộc cũng phải thiết kế hệ thống xử lý nước thải trong hạng mục xây dựng phải được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Công nghệ xlnt bệnh viện phải đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn môi trường phù hợp với điều kiện địa hình, kinh phí và chi phí vận hành hay bảo trì.
- Thường xuyên định kỳ bảo trì, kiểm tra chất lượng nước thải hiện hành.
- Những yêu cầu về HTXLNT bệnh viện: phải có quy trình xử lý nước thải y tế đạt chuẩn kỹ thuật quốc gia; công suất phù hợp với lượng nước thải, bùn thải được xử lý như CTR.
Xử lý nước thải y tế là bắt buộc để bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng và tuân thủ quy định pháp luật. Các cơ sở y tế cần áp dụng công nghệ xử lý hiện đại để đảm bảo nước thải đầu ra đạt tiêu chuẩn trước khi xả thải ra môi trường. Hãy liên hệ dịch vụ xử lý nước thải của chúng tôi qua Hotline: 0938.857.768 để được tư vấn và tìm hiểu các vấn đề liên quan. Trước khi tiến hành thiết kế HTXLNT chúng tôi sẽ khảo sát, đánh giá chi tiết lượng nước thực tế phát sinh, đồng thời sẽ tham khảo và tính toán chi tiết lượng nước tiêu thụ của từng bệnh viện theo tháng dựa trên hóa đơn tiền điện tiêu thụ.
