Thực trạng xử lý nước thải giết mổ gia súc hiện nay ở nước ta hiện vẫn còn tồn đọng nhiều vấn đề. Trong đó gây bức xúc nhất là việc nhiều cơ sở xả trực tiếp nguồn thải chứa các thành phần ô nhiễm ra môi trường mà không qua bất kỳ một biện pháp xử lý nào. Phần lớn nước thải này chứa nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng tiềm ẩn nhiều mầm bệnh nguy hiểm đe dọa sức khỏe cộng đồng.
1. Thực trạng xử lý nước thải giết mổ gia súc
Theo quy định, các địa phương ở nước ta phải siết chặt công tác quản lý và xây dựng các điểm giết mổ đạt chuẩn trong giai đoạn 2020 – 2025. Theo đó, các cơ sở phải có trạm xử lý nước thải giết mổ gia súc. Tuy nhiên thực tế là còn tồn tại rất nhiều điểm giết mổ nhỏ, lẻ hộ gia đình không thể kiểm soát hết.
1.1. Cơ sở giết mổ nhỏ lẻ
Hầu hết những điểm giết mổ này thực hiện trên nền xi măng, dụng cụ giết mổ thô sơ, hệ thống xử lý nước còn tạm bợ hoàn toàn không đảm bảo điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm,… Có nhiều trường hợp đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải từ hầm biogas nhưng chất lượng nước sau xử lý vẫn chưa được cải thiện.
- Hầu hết không có hệ thống xử lý nước thải mà xả thẳng ra kênh rạch, ao hồ.
- Ý thức bảo vệ môi trường chưa cao, nhiều cơ sở hoạt động tự phát, không được quản lý chặt chẽ.
- Thiếu kinh phí đầu tư vào công nghệ xử lý nước thải.
1.2. Cơ sở giết mổ tập trung
- Một số cơ sở quy mô lớn có hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, nhưng vẫn còn tình trạng vận hành chưa hiệu quả.
- Việc giám sát, kiểm tra còn hạn chế, nhiều nơi chưa đạt tiêu chuẩn xả thải theo quy định.
2. Giải pháp cải thiện tình trạng xử lý nước thải giết mổ gia súc
Dưới đây là gợi ý một số giải pháp để cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường từ nước thải giất mổ gia súc
2.1. Hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải
- Xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn trước khi xả nước thải ra môi trường.
- Ứng dụng bể lắng, bể tách mỡ, bể lọc sinh học để loại bỏ chất ô nhiễm.
- Xử lý vi sinh để phân hủy chất hữu cơ và khử mùi.
2.2. Kiểm soát và nâng cao ý thức
- Cần siết chặt kiểm tra, xử phạt các cơ sở xả thải không đạt chuẩn.
- Tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ kỹ thuật giúp các cơ sở nâng cấp hệ thống xử lý nước thải.
2.3. Hỗ trợ tài chính và công nghệ
- Nhà nước cần hỗ trợ vốn vay ưu đãi để doanh nghiệp đầu tư công nghệ xử lý nước thải.
- Nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ xử lý chi phí thấp phù hợp với các cơ sở nhỏ lẻ.
3. Các phương pháp xử lý nước thải giết mổ gia súc
Để xử lý nước thải giết mổ gia súc, hiện nay có nhiều phương pháp như:
3.1. Phương pháp cơ học
- Tại hố thu gom, nước thải được loại bỏ chất không hòa tan nhằm giữ lại cặn bẩn có kích thước lớn, giấy, cỏ, rác,..
- Tiếp theo bể lắng có nhiệm vụ lắng chất rắn lơ lửng, còn những chất nhẹ hơn sẽ nổi lên trên mặt nước.
- Bể tách dầu mỡ có nhiệm vụ thu gom, tách và xử lý lượng dầu nổi lên trên mặt nước. Lượng dầu này được thu gom và đem đi xử lý định kỳ.
- Bể điều hòa thực hiện hòa trộn nước thải trong bể để ngăn ngừa hiện tượng lắng cặn tránh xảy ra mùi hôi. Bể này có chức năng điều hòa lưu lượng và nồng độ nước thải đầu vào.…
3.2. Phương pháp keo tụ – đông tụ
Mặc dù được xử lý bằng nhiều phương pháp khác nhau nhưng nước thải vẫn còn tồn tại nhiều hạt rắn huyền phù. Vì thế trước khi xử lý cần tăng kích thước các hạt rắn này để tăng vận tốc lắng của chúng. Theo đó, việc khử hạt keo rắn bằng lắng trọng lực cần trung hòa điện tích (đông tụ) và hình thành bông cặn có kích thước lớn (keo tụ).
- Một số chất đông tụ thường dùng như muối nhôm hoặc muối sắt. Quá trình đông tụ phụ thuộc vào tính chất hóa lý, giá thành, nồng độ tạp chất và pH. Các muối nhôm như Al2(SO4)3.18H2O, NaAlO2, Al(OH)2Cl, NH4Al(SO4)2.12H2O.
- Còn quá trình keo tụ là sự tương tác các phân tử hạt keo bị hấp phụ trên các hạt lơ lửng. Các chất keo tụ cho phép giảm chất đông tụ, giảm thời gian đông tụ và tăng vận tốc lắng đáng kể. Một số chất keo tụ thường dùng như tinh bột, ete, xenlulozo, dectrin, dioxyt sillic hoạt tính.
3.3. Phương pháp tuyển nổi
Đây là cách tách chất dạng rắn hoặc lỏng phân tán không tan, tự lắng kém ra khỏi pha lỏng và làm đặc bùn sinh học. Để quá trình này đạt hiệu quả cao cần sục các bọt khí nổi lên trên mặt nước. Ưu điểm chính của phương pháp này khử được hạt chất nhỏ, nhẹ, lắng chậm trong thời gian ngắn.
3.4. Phương pháp sinh học
Xử lý nước thải sinh học gồm xử lý hiếu khí và kỵ khí. Vi sinh vật sử dụng chất hữu cơ và chất ô nhiễm trong nguồn nước làm nguồn dinh dưỡng hoặc biến chất hữu cơ cao phân tử thành hợp chất mới đơn giản hơn. Vì thế mà vsv dễ dàng sinh trưởng và tăng sinh khối mới hơn.
Các bước xử lý nước thải giết mổ gia súc bằng phương pháp sinh học:
- Chuyển các hợp chất có nguồn gốc cacbon vào thành tế bào vi sinh vật.
- Kích thích hình thành bông cặn chứa vsv và chất keo vô cơ.
- Quá trình lắng loại bỏ những bông cặn ra khỏi nước.
- Nước chảy qua máng răng cưa đi vào bể trung gian chứa nước.
- Bể khử trùng tiếp tục xử lý nước thải bằng cách sử dụng hóa chất tiêu diệt hết vi khuẩn gây hại như E.coli, Coliform,…
Trên đây là một số thông tin về thực trạng xử lý nước thải giết mổ gia súc ở nước ta. Có thể thấy, mặc dù đã có các quy định về xử lý nước thải giết mổ, nhưng trên thực tế, nhiều cơ sở vẫn chưa thực hiện nghiêm túc.
Nếu bạn đang cần tư vấn thiết kế, lắp đặt hệ thống xử lý nước thải hoặc các vấn đề liên quan đến môi trường, hãy liên hệ ngay với công ty xử lý nước thải qua Hotline: 0938 857 768 để được tư vấn thông tin cụ thể hơn.
